Т.Мөнхсайхан: Амьгүй донороос зөвшөөрөл авах ажлыг эрхтэн шилжүүлэн суулгах технологитой уялдуулна

УИХ-ын нэр бүхий гишүүд Эрхтэн, эд эс шилжүүлэн суулгах тухай хуулийн төслийг өргөн бариад байгаа. Эрүүл мэндийн сайд Т.Мөнхсайхан Нийгмийн бодлогын байнгын хороонд одоо мөрдөгдөж буй Донорын тухай хуулийн хэрэгжилтийн талаар танилцууллаа.

Тэрбээр “Монгол Улсын Донорын тухай хууль анх 2000 онд батлагдсан. Тус хуульд дөрвөн удаа нэмэлт, өөрчлөлт, шинэчилсэн найруулга хийсэн. Энэ хуулиар хүний эрүүл мэндийг хамгаалах, аврах зорилгоор сайн дураар цус, эд, эрхтнээ үнэ төлбөргүй сайн дураараа өгөх, шилжүүлэн суулгах, цусны аюулгүй байдлыг хангах үйл ажиллагааны талаарх төрийн болон төрийн бус байгууллага, аж ахуйн нэгж, албан тушаалтан, иргэний эрх үүрэгтэй холбоотой цогц үйл ажиллагааг зохицуулдаг.

Дэлхийн улс орнууд амьгүй донороос амьгүй донороос эд, эс, эрхтэн шилжүүлэн суулгах чиглэлээр ажиллаж байна. Манай улс 2018 оноос хойш энэ асуудлыг хуульчилсан. Улмаар 21 эрүүл мэндийн байгууллагад тархины үхэл тодорхойлох баг ажиллаж байна. Тэд 278 тархины үхэлтэй донор илрүүлж, 37 гэр бүлээс донор болох зөвшөөрөл авсан. Улмаар 31 амьгүй донороос 45 хүнд бөөр, 27 хүнд элэг шилжүүлэн суулгах мэс засал амжилттай хийсэн бөгөөд 170 гаруй хүнд шөрмөс шилжүүлэн суулгажээ. Эрхтэн шилжүүлэн суулгах эмчилгээний дараа амьдрах чадвар цөөнгүй жилээр нэмэгдсэн байна. Сүүлийн жилүүдэд эрхтэн шилжүүлэн суулгах шаардлагатай хүн нэмэгдэх хандлагатай байна. Өнөөдрийн байдлаар 1092 хүн эрхтэн шилжүүлэн суулгах шаардлагатай байна.

Цаашид эд, эс, эрхтэн шилжүүлэн суулгах үйл ажиллагаатай холбоотой амьгүй буюу тархины үхэлтэй донороос зөвшөөрөл авах үйл ажиллагааг эрхтэн шилжүүлэн суулгах технологи, үйл ажиллагаатай уялдуулах шаардлагатай байна. Хоёрдугаарт, дэлхийн улс орнууд цусны аюулгүй байдлаа тусгайлсан хуулиар зохицуулдаг. Донорын тухай хуулинд цусны аюулгүй байдлыг хангах цогц үйл ажиллагаа нь багтдаг. Өнөөдрийн хүчин төгөлдөр мөрдөгдөж байгаа хуулиар донорын сурталчилгааны зохицуулалтыг донор нэрээр нийтлэг байдлаар зохицуулсан. Энэ нь авлагагүй цусны донорын тухайд боломжтой. Харин эд, эс, эрхтний донорын сурталчлах боломжгүй байдаг” гэв.